Klima...

   O klimatskim prilikama u srednjem delu zapadnomoravske udoline može se dobiti najvrenija slika na osnovu podataka sakupljenih u toku nekoliko decenija u metereološkoj stanici Kraljeva, koja leži na oko 200m nadmorske visine, 43° 43' severno od ekvatora i 20° 41' istočno od Griniča.

   Godišnjim dobima u Kraljevu menjaju se temperature vazduha, količine i oblici atmosferskog taloga, oblačnost i pravci vetrova i druge metereološke pojave.

    Srednja godišnja temperatura vazduha iznosi oko 11°C. Srednje mesečne temperature su viče leti i dostižu najveću vrednost u julu (oko 22°C), a niže su tokom zime, najniže u januaru (oko 0°C). Razlika između najviših i najnižih srednjih temperatura vazduha prema tome dostiže oko 22°C. Vrednosti srednjih mesečnih temperatura opadaju od leta ka zimi i rastu od zime ka letu i mogu se videti iz priloženog dijagrama.
   Pa ipak, stvarne temperature vazduha mogu da budu znatno veće ili manje od tih srednjih mesečnih temperatura. Tako na primer najviša zabeležena temperatura vazduha u Kraljevu dostizala je 44,3°C, a najniža je bila -25,4°C. Razlika između tih krajnje visokih i niskih temperatura dostiže oko 70°C.
   Mada je nesumnjivo da su zimske temperature vazduha po pravilu najniže, a da one dostižu najveću vrednost u toku leta, od interesa je da se istakne da su tokovi tih kretanja različiti iz godine u godinu po svom iznosu. Tako osim pomenutih izrazito hladnih dana sa niskim temperaturama, mogu da se jave i blagi zimski dani kad se temperatura vazduha popne do oko 19 ili 20°C iznad nule. Tokom leta, osim najizrazitijih toplih dana, kad se temperatura vazduha popne i do 40 pa i 44°C, mogu da se jave i relativno prohladni dani kada temperatura vazduha opadne najviše do oko +5°C. To su naravno najizrazitija odstupanja ka najnižim i najvišim temperaturama i ona se javljaju ređe, u toku niza godina.

   Najčešći vetar u toku godine je zapadni (70%). Sa njim se udružuju i dosta česti vetrovi sa severozapada (60%) i jugozapada (60%). Ređi je istočni vetar (50%). Vetrovi iz ostalih pravaca su znatno ređi, kao severni (18%) i južni (9%), dok su ostali još neizrazitiji (1-2%).

   Srednja godišnja oblačnost dostiže u Kraljevu oko 5,5, tj. nešto više od polovine neba je prekriveno oblacima. Oblačnost se povećava leti do 7,7 tj. do oko tri četvrtine neba, a smanjuje zimi do oko 3,6 tj. do oko jedne trećine neba. Naravno, to su prosečne vrednosti oko kojih se kreće stvarna oblačnost, koja inače može biti i znatno viša ili znatno niža od označene, kao u pojedinim godinama, tako i pojedinih dana, kada nebo može biti i u toku leta i u toku zime i potpuno pokriveno oblacima ili sasvim vedro.

   Srednje godišnje količine padavina (kiše, snega i dr.) dostižu oko 734mm vodenog taloga. Naravno, u Kraljevu ima i vlažnijih godina, kada se količina padavina poveća do oko 1m ili sušnih godina, kada količina atmosferskih taloga opadne do oko 0,5m.
   Srednje mesečne količine taloga su prosečno uzevši najveće u junu (oko 87mm), a najmanje u februaru (oko 39mm) i novembru (46mm). Količine padavina se smanjuju prosečno uzevši najizrazitije krajem jeseni i krajem zime, a povećavaju manje tokom zime a najizrazitije početkom leta. Mesečne količine taloga mogu biti istina znatno više (max 300 mm) ili niže od iznetih vrednosti (min svega 6mm).
   Najveća količina padavina može da dostigne u toku jednog dana oko 100mm, ali su takve količine retkost s obzirom da na padavine veće od 10mm otpada godišnje prosečno uzevši oko 21 dan, iznad 5mm oko 47 dana, iznad 1mm oko 100 dana a iznad 0.1mm svega oko 125 dana. Najviše dana otpada na kišu (prosečno oko 104 dana), sneg se javlja oko 26 dana, grad oko 1,5 dana a slana oko 34 dana. Snežni pokrov prosečno traje oko 35 dana. Grmljavina se u kraljevu javlja oko 18 dana.
   Sneg počinje najranije 31. oktobra, najpoznije 30. decembra, srednje uzevši oko 2. decembra. Sneg prestaje najranije 6. februara, najpoznije 25. aprila, prosečno oko 27. marta. Dakle, snežne padavine i snežni pokrov mogu da se jave između kraja oktobra i kraja aprila, ali se prvi sneg javlja krajem decembra a poslednji već početkom februara.

   O klimatskim prilikama u planinskom području severno i južno od Kraljeva nema konkretnih podataka. Svakako, tu su klimatske prilike drugačije. Zime su hladnije, duže traju, duže traje i sneg, ranije počinje i poznije prestaje. Leta su svežija, prohladnija. Atmosferskih taloga je nešto više no u kotlini. Pošto su planine južno od Kraljeva više, razumljivo je da su tu i planinske odlike klime izrazitije.
   Planinska klima, bez obzira na svoje surovije odlike u zimskom periodu, predstavlja sa druge strane i posebno bogatstvo s obzirom da mnogo izrazitije obezbeđuje uslove za zimske sportove, kao i zato što u letnjem periodu godine svojim osvežavajućim temperaturama vazduha omogućuje organizovanje letnjih klimatskih odmarališta.