|
|
Protesti '96 - '97.
Početkom 1996. godine u prostorijama SPO predstavnici
parlamentarnih opozicionih stranaka u Kraljevu potpisali su Sporazum o
zajedničkom učešću na predstojećim lokalnim izborima. Poštujući odredbe
Sporazuma Koalicije "Zajedno" po kojima se u koaliciju ulazi
na osnovu rezultata izbora iz 1993. godine, sporazum su potpisali predsednik
Opštinskog odbora SPO Milomir Šljivić, predsednik Opštinskog odbora DS
Svetlana Stanić i potpredsednik Opštinskog odbora DSS Zoran Karaičić.
Prema onome što je potpisano, na listi od 70 kandidata za odbornika SO
Kraljevo SPO će imati 37, DS 23 a DSS 10 kandidata.
3. novembra održava se prvi krug izbora. Od 105.216 upisanih birača u
Kraljevu je na izbore izašlo 68.659 ili 65,25%. Za "Zajedno"
je glasalo 22.067, za SPS 19.402, za JUL 11.347, SRS 8.694, Novu Demokratiju
1.097 i za GG 1.515 birača. Posle prvog kruga glasanja, odbornička mesta
u Kraljevu obezbedilo je pet kandidata "Zajedno" i jedan iz
SPS-a, dok će se za preostala 64 mandata, u drugom krugu, boriti 54 kandidata
"Zajedno", 52 SPS, 14 JUL, 8 SRS i 2 iz ND. Koalicija "Zajedno"
ima bolje rezultate na 48 mesta, što govori o ubedljivoj prednosti opozicije
pred konačnom odlukom.
5. novembra, TV Kraljevo u informativnoj emisiji "Danas"
u 19 časova objavljuje pregled rezultata. "Zajedno" postaje
reč koja dominira pregledom rezultata lokalnih izbora. Ovakva "omaška"
više se neće događati na lokalnoj televiziji. Narednih dana, televizija
đe nas izveštavati o stočnoj privredi i drugim sudbonosnim događanjima
iz oblasti poljoprivrede, turizma i sporta. Prognoza vremena postaje jedna
od najvažnijih vesti. Direktor TV Kraljevo i kandidat SPS-a Milanko Danilović,
između dva kruga glasanja prima u radni odnos 16 lica, uglavnom novih
članova SPS-a.
Od 12 do 16. novembra počinje prljava predizborna kampanja:
U emisijama "Okrugli sto" od 12 i 14. novembra, Dragan Dugalić
iz SPS-a vređa koaliciju "Zajedno". Simulirajući duhovitost,
on siluje istinu. JUL do 17. novembra po selima u okolini Kraljeva deli
đubrivo seljacima. SPS istupa sa letkom "Ne dozvolite da Kraljevo
bude opozicija Srbiji i Jugoslaviji". Preti se prestankom finaniranja
Kraljeva od strane Republike...
Gorica Gajević izdaje nalog da Kraljevo ne sme pasti
u ruke opozicije ni po koju cenu; pouzdane informacije već tih dana ukazuju
da će socijalisti izazivati masovne nepravilnosti i ekscese na biračkim
mestima 17. novembra kako bi uticali na poništavanje glasova. U biračkim
odborima , na mestima gde se u drugom krugu nadmeću kandidati SPS i "Zajedno"
u biračkom odboru je 10 lica, od toga samo 2 iz "Zajedno". Štampa
se višak od 6754 glasačka listića koji su prisebnošću predstavnika koalicije
u OIK uništeni. Nikada se neće znati koliko je glasačkih listića odštampano
"ilegalno", a da je toga bilo pokazaće događanja koja slede.
17. novembra počinje glasanje. Već tokom dana počinju
veliki problemi: Počinje ubacivanje dodatnih listića, udaljavanje članova
biračkih odbora koalicije "Zajedno"... Posle prebrojavanja glasova,
na IJ gde su kandidati "Zajedno" pobedili, počinje krađa glasačkog
materijala, preglasavanje u biračkim odborima kao i ponovno ubacivanje
glasačkih listića. Nalazili su se svuda: u kutijama, pored peći, u dvorištu
oko biračkih mesta...
Oko 22 časa, pred prostorijama Demokratske stranke u
Kraljevu u Karađorđevoj ulici, gde se inače nalazi štab koalicije "Zajedno",
počinje okupljanje građana. Broj građana se do 23 časa povećao na nekoliko
hiljada. Po prispelim zapisnicima, kandidati "Zajedno" odneli
su pobedu u drugom krugu na 31. izbornoj jedinici, što je uz pet kandidata
iz prvog kruga činilo većinu od 36 odbornika. U tom trenutku počinje slavlje
koje se brzo prenosi do Trga srpskih ratnika gde kod "Milutina"
veselje traje nekoliko časova.
18. novembra, suočeni sa beskrupuloznim ponašanjem SPS
i OIK, član komisije, adv. Vladimir Ilić i narodni poslanici Mile Korićanac,
Marko Petrović i Slavko Nedeljković stupaju u štrajk glađu u prostorijama
OIK. Do isteka ovog roka, SPS nije podneo prigovore povodom izbora. Negde
oko 21h, predsednik OIK, Aleksandar Petrović izvlači iz džepa primerak
papira, predsetavljajući ga ostalim članovima komisije kao prigovor SPS-a
(kako se kasnije ispostavlja, ne 1 već 16 prigovora na jednom listu papira)
i zavodi ovaj prigovor u zavodnu knjigu OIK a upisuje vreme prijema 19:20h.
Član OIK ispred koallicije "Zajedno", adv. Ilić traži da mu
se dozvoli da pročita prigovor, ali mu to biva uskraćeno. OIK sve prigovore
SPS-a usvaja, a prigovore "Zajedno" odbija.
19.
novembra - prvi dan protesta. Oko 21. čas članovi OIK beže iz Opštine
na sporedan izlaz, iako nikome nije jasno zbog čega i od koga beže. TV
Kraljevo počinje propagandnu aktivnost, a krađu izbora ne pominje. U Kraljevo
prispevaju jake snage specijalne milicije iz Čačka (interventni vod),
iz Novog Pazara i Raške. Mobiliše se rezervni sastav milicije. Milicija
je unutar i ispred zgrada opštine, "komiteta", televizije.
Sledećih dana nastavljaju se protesti. Protest vodi
Ivan Rajović a vesti čita Verica Anđelković. Počinje bacanje jaja na "jajare",
Pojavljuju se fleke na zgradama koje oličavaju SPS-ovu vlast: "Komitet",
Okružni sud, televizija, zgrade u kojima stanuju SPS funkcioneri... 20.XI
"Zajedno" podnosi krivičnu prijavu protiv predsednika OIK Aleksandra
Petrovića zbog falsifikovanja službene isprave. 22.XI posle pet dana štrajka
glađu, milicija izbacuje štrajkače na ulicu. OIK poništava izbore na 16
izbornih jedinica, a kao datum ponovnog glasanja određuje se 1. decembar.
"Zajedno" bojkotuje ponovno glasanje. Predsednik OIK Aleksandar
Petrović i sekretar SO Krsta Stojadinović podnose ostavke... Prvog decembra
na Trgu kod "Milutina" konstituiše se Skupština Slobodnog Kraljeva.
Protesti postaju masovni. Svake večeri, ispred "Milutina"
se okuplja najmanje 10.000 kraljevčana. Okupljenim građanima se sa "Milutina"
obraćaju poznate ličnosti srpske politike, kulture i javnog života. Između
ostalih, u Kraljevu su tih dana i Vuk Drašković, Zoran Đinđić, Dušan Kovačević,
Branislav Lečić, Milan Komnenić, Vladan Batić, Ljiljana Blagojević, Mihajlo
Kovač, Slobodan Gavrilović, Ljiljana Lašić, Dara Džokić i mnogi, mnogi
drugi. Kraljevo štampa i 17 brojeva svojih "Kraljevačkih novina"
koje postaju, uz beogradsku "Demokratiju" glavno informativno
glasilo protesta.
Počele
su i redovne protestne šetnje. Posle mitinga povorka od desetak hiljada
šetača kretalo se gradom zviždeći i mirno protestvujući. Svaki dan je
imao i svoje parole u zavisnosti pored kojih institucija ili pored čije
zgrade se prolazilo... Opština, Opštinski sud, zgrada "Komiteta"
u kome je OO SPS, Okružni sud, Dom društvenih u kojem je smeštena TV Kraljevo
i dopisništvo RTS, zgrada SUP... Kuće i stanovi: Mirka Raičića (koji je
sa svojih ulaznih vrata sklonio pločicu sa imenom!!), Miroljuba Jovanovića
u Ribnici, Aleksandra Petrovića iz OIK... Demonstranti na proteste dolaze
sve opremljeniji i uigraniji. Sveće, trube, pištaljke, pa čak i jedna
motorna testera postali su sastavni deo arsenala kojim se stvara neopisiva
buka na akustičnom trgu, kao svojevrstan vid potesta i izražavanja opštenarodnog
nezadovoljstva.
2. decembra oko 15 časova, studenti Mačinskog fakulteta
u Kraljevu prošetali su gradom noseći transparent na kome je pisalo "Nismo
mi zapalili žito". Otpozdravljajući građanima koji su ih vidno uzbuđeni
sa simpatijama i oduševljenjem pozdravljali, mačinci, nji oko 200, laganim
hodom obišli su iste one institucije koje su prethodnih večeri obilazili
demonstranti. Sledećeg dana transparent je bio: "Šta će biti s' kućom,
tata", a posle se ustalio na "Studentski protest '96.".
17. decembra, novinari i tehnička ekipa Ibarslih novosti,
Radio i Televizije Kraljevo izdaju saopštenje za javnost u kome se ograđuju
od uređivačke politike svojih medija i pozivaju na Kodeks Saveza novinara
Jugoslavije o borbi za slobodno i pravovremeno inormisanje. Saopštenje
je potpisalo 39 radnika JP "Ibarske novosti"
20.
decembra (petak) Socijalisti pokušavaju "na divlje" da konstituišu
Skupštinu opštine Kraljevo i pozivaju 25 odbornika "Zajedno".
Pred opštinom se od jutarnjih časova okupljaju građani uz glasno izražavanje
protesta zbog nasilja nad istinom i pravdom. Socijalistima ne polazi za
rukom da konstituišu svoju skupštinu, pa se povlače u prostorije Raškog
okruga gde proglašavju da je sednica SO održana i da su na toj "sednici"
izabrani: za predsednika SO Zoran Jablanović, potpredsednika Zoran Bojanić
a predsednika IO Zoran Vukadinović. Iste večeri, delegacija "Zajedno"
iz Kraljeva primljena je od strane delegacije OEBS-a u Beogradu. Tom prilikom
uručena je originalna izborna dokumentacija iz Kraljeva.
23. decembra SPS organizuje kontramiting na gradskom
Trgu u 14 časova. Od nekoliko stotina "sledbenika lika i dela Slobodana
Miloševića", više od polovine dovezeni su autobusima iz lokalnih
opština. Odvojeni kordonom milicije, stajalo je više hiljada pristalica
koalicije "Zajedno" koja je donela i objavila odluku o ignorisanju
ovog skupa. Kontramiting je trajao 18 minuta, pre nego što su, izzviždani
i šikanirani, otišli sa Trga.
27.
decembra u Ženevi, bivši španski premijer Felipe Gonzales izjavio da je
srpska opozicija pobedila na lokalnim izborima u 13 opština u Srbiji (naravno,
i u Kraljevu) i u devet opština u Beogradu. Gonzales je predvodio misiju
OEBS, čiji je zadatak bio da utvrdi relevantne činjenice u vezi sa poništenim
lokalnim izborima.
Više od 30.000 građana, što je više od polovina stanovnika
Kraljeva, dočekalo je Srpsku Novu godinu na centralnom gradskom trgu pred
"Milutinom" Tačno u ponoć, nebo su osvetlili buketi ispaljenih
raketa a grad je prosto podrhtavao od buke iz svih raspoloživih stredstava,
u upotrebi već 58 dana. Okupljenim građanima Novu godinu su, pored "običnih"
građana čestitali i predsednici Opštinskih odbora stranaka koalicije,
kao i lokalni narodni poslanici Skupštine Republike Srbije.
24. januara, policija je tukla građane koji su automobilima
pokušali da blokiraju saobraćaj na Ibarskoj magistrali, kod "Zlatne
doline". Pretučeni su Milivoje Kostić, narodni poslanik Marko Petrović,
profesor Želimir Bučevac i Ivan Rajović. Marko Petrović, iako poseduje
poslanički imunitet, biva prieden u SUP Kraljevo, a Kostić je prebačen
u stanicu hitne pomoći.
Druga grupa građana među kojima su bili Mile Korićanac, narodni
poslanik DS, Milomir Šljivić, predsednik OO SPO i Svetlana Stanić, predsednik
OO DS, uspela je da u potpunosti blokira saobraćaj tokom tri sata u Progorelici.
Kolona blokiranih vozila bila je duga nekoliko desetina kilometara.
Kraljevo je bilo u protestima sve do stupanja na snagu
čuvenog LEX SPECIALIS-a slobodana Miloševića koji potvrđuje rezultate
drugog izbornog kruga za lokalne organe vlasti od 17. novembra. protesti
su okončani 25. februara.
U petak, 21. februara održana je konstitutivna sednica
SO Kraljevo. Skupštinska sala je osvećena. Taj čin bavio je Njegovo preosveštenstvo
vladika gornjokarlovački Nikanor, uz činodejstvovanje sveštenika i monaha
Eparhije žičke. Neposredno pre toga, 36 odbornika Koalicije "Zajedno"
položilo je, opet uz službu božju, zakletvu u kraljevačkoj crkvi Svete
Trojice. Za predsednika SO Kraljevo izabran je dr Radoslav Jović (SPO),
za potpredsednik prof. dr Predsrag Stojanović (DHSS), a za predsednika
Izvršnog odbora Miodrag Sretović (DS). Novi sekretar SO je Slaviša Vojinović
(DS). Izabrano je i 10 članova Izvršnog odbora i potpredsednik tog visokog
tela Milija Slavković (SPO). Za kraj podatak da je za sve predložene kandidate
glasao i po jedan predstavnik opozicionih stranaka (JUL, ND i SRS).
|